مراحل پیاده سازی شاخص های کلیدی عملکرد نگهداری و تعمیرات KPI در سازمان
پیاده سازی شاخص های کلیدی عملکرد نگهداری و تعمیرات KPI در سازمان یکی از مهم ترین بخش های مدیریت نگهداری و تعمیرات است. شاخص های نگهداری و تعمیرات در سازمان تحت عنوان شاخص های کلیدی عملکرد نگهداری و تعمیرات KPI Maintenance مطرح می شود.خود واژه KPI نیز مخفف Key Performance Indicators می باشد. مقاله کامل و حرفه ای شاخص نگهداری و تعمیرات KPI چیست؟ را حتما مطالعه کنید.
دوره آموزش شاخص های نگهداری و تعمیرات KPI دوره آموزش شاخص های قابلیت اطمینان MTBF MTTR و درخواست دمو نرم افزار نگهداری و تعمیرات CMMS برای محاسبه شاخص های نگهداری و تعمیرات مدنظر باشد.
مراحل پیاده سازی شاخص های کلیدی عملکرد نگهداری و تعمیرات KPI
اما یکی از اصولی ترین مباحث در زمینه شاخص های KPI مراحل پیاده سازی آنها در سازمان می باشد.بهر حال در استانداردها و کتابهای نگهداری و تعمیرات (در پاییز امسال توسط این سایت کتاب شاخص های نگهداری و تعمیرات KPI چاپ خواهد گردید) در خصوص این شاخص فرمول ها و تبیین های کلی ارائه شده است ولیکن هیچگاه به اصول پیاده سازی آنها و نحوه استقرارشان اشاره نشده است.
مراحل پیاده سازی شاخص های کلیدی عملکرد فرآیند نگهداری و تعمیرات در سازمان KPI به شرح زیر می باشد:
- تعریف شاخص نگهداری و تعمیرات KPI برای سازمان
- نحوه محاسبه و مبنای شاخص نگهداری و تعمیرات
- پیاده سازی شاخص نگهداری و تعمیرات KPI در سازمان
مراحل به نظر ساده و کلی می رسد ولیکن هر گام دارای محتوی کلیدی می باشد.
۱٫ تعریف شاخص نگهداری و تعمیرات KPI برای سازمان
باید متناسب با تجهیزات سازمان و فرآیند نگهداری و تعمیرات سازمان شاخص های مناسبی را برای ارزیابی و سنجش عملکرد آنها انتخاب و تعریف کنید.این گام مهمی است اکثرا با کپی کردن شاخص ها از سایتها یا کتابهای مختلف یا مراجع دیگر اقدام به تعریف شاخص می کنند.یا شاخص هایی که معمول هستند و در جاهای مختلف توصیه شده است را برای سیستم سازمان خویش تعریف و در نظر می گیرند.
هم چنین برخی ها بر اساس مُد روز صنعت شاخصی را در نظر می گیرند و اصرار به تعریف آن برای سازمان خویش دارند.مثل شاخص اثر بخشی کلی تجهیزات OEE که در صنعت کشور مشاهده کرده ایم که برای صنایعی هم چون پتروشیمی و سیمان این شاخص تعریف شده است و در نهایت اعداد بالای ۹۰ الی ۱۱۰ درصد نیز برای برخی از تجهیزات محاسبه شده است!! یا اینکه این شاخص را برای تجهیزات واحد تاسیسات سازمان مثل کمپرسورها محاسبه می کنند!!یا اینکه یک شاخص را برای کلیه فرآیندهای نت یا کلیه تجهیزات سازمان محاسبه و اصرار به تفسیر و تبیین دارند.
اینها نمونه هایی از تعریف اشتباه و نگران کننده برای سنجش شاخص های کلیدی عملکرد فرآیند نت در سازمان است.جز انحراف و صرف اتلافات هزینه ای نخواهد بود.
پس برای تعریف صحیح شاخلیست کامل از شاخص ها و گزارشات نگهداری و تعمیرات KPI در سازمان چه باید بکنید!؟
- اول باید لیستی از تجهیزات کلیدی سازمان داشت.
- دوم فرآیند کسب و کار سازمان را باید شناسائی کرد.
- سوم برنامه زمانی تولید یا خدمات سازمان را باید طرح ریزی یا از واحد برنامه ریزی کسب کرد.
- چهارم فرآیند نگهداری و تعمیرات سازمان را طرح ریزی کرد و نقش واحد نت را مشخص نمود.
- پنجم ارتباط بین شاخص ها و اهداف کلاس سازمانی را با واحد نگهداری و تعمیرات و داده های آن را ترسیم نمود.
- ششم آشنائی کاملی از اکثر شاخص های نگهداری و تعمیرات در مراجع کسب نمود.
- هفتم متناسب با داده های مورد نیاز در اهداف کلاس سازمان و گام های قبلی شاخص های نگهداری و تعمیرات را مرتب اولویت بندی نمود.
- هشتم حداقل ۵ شاخص کلیدی عملکرد فرآیند نگهداری و تعمیرات را برای فعالیتهای نگهداری و تعمیرات تجهیزات سازمان تبیین نمود.
- نهم شاخص هزینه ای فراموش نشود.

۲٫ نحوه محاسبه و مبنای شاخص نگهداری و تعمیرات
یکی از مباحث مهم در محاسبه شاخص های استفاده از فرمولاسیون و قاعده صحیح برای محاسبه شاخص می باشد اکثر سازمانهای با کپی کردن فرمول های مختلف از اینترنت و کتابهای نت به محاسبه شاخص های نت می پردازند در حالی که آن نحوه محاسبه شاخص قید شده در اینترنت و کتابهای به صورت عمومی و کلی است و تناسب با فرآیند نت سازمان و فرآیند تولید و استفاده تجهیزات در سازمان را ندارد.
در محاسبه صحیح یک شاخص باید نکات زیر مدنظر باشد:
- ابتدا شاخص هایی که در مرحله اول (تعریف شاخص برای سازمان) تعریف شده اند را بررسی کنید که در استانداردها و مراجع چطور فرمولاسیون شده اند.
- جدولی از انواع تعاریف و فرمولاسیون شاخص ها تهیه کنید و آنها را با هم مقایسه کنید.
- مشخص کنید که اختلاف فرمولاسیون شاخص ها به چه دلیلی بوده است و پیش فرض های محاسبه فرمول شاخص چه بوده اند.
- مفهوم و منطق فرمولاسیون شاخص را درک کنید.(مهم ترین گام است)
- جدول داده ها و ارتباط آنها با هم از لحاظ نوع وابستگی و مستقل بودن آنها برای محاسبه شاخص را ترسیم کنید.
- منبع استخراج و گردآوری این داده ها در سازمان را مشخص کنید.
- نحوه گردآوری را از منابع مشخص شده در بند قبلی را تعریف و سازماندهی کنید.
- آیا این اطلاعات قابلیت محاسبه شاخص مذکور را برای شما خواهد داد!؟
- اکنون می توانید فرمولاسیون و منطق مفهومی شاخص را برای سازمان خویش طرح ریزی کنید.
- بر اساس بند ۷ جدول داده ها و ارتباط آنها را بروز کنید.
- مبنای زمانی محاسبه شاخص را طرح ریزی کنید.
- بازه های زمانی محاسبه شاخص را با توجه به نیاز سازمان مشخص کنید.
- شاخص را محاسبه کنید.
- صحت و دقت داده های جمع آوری شده برای محاسبه شاخص را مجدد چک کنید.
- روی منابع و نحوه گردآوری داده ها از آنها تمرکز کنید.
- افرادی که مسئول منابع و گردآوری داده ها و گزارش آنها هستند را آموزش کامل و مستمر دهید.
- حداقل سه الی ۵ دوره اطلاعات دریافتی ، شاخص محاسبه شده و نحوه گردآوری اطلاعات را با هم مقایسه و نظارت کنید.
نکات کلیدی در این مراحل برای موفقیت های آینده محاسبه شاخص های کلید عملکرد فرآیند نگهداری و تعمیرات سازمان در بند ۴ ، ۱۱ و ۱۲ نهفته است و بزرگ ترین اشتباهات واحدهای نت سازمان در این بندهاست.
آیا مفهوم آنها را می دانید!؟ آیا تا کنون به آنها برخورد داشته اید!؟ استراتژی شما در تبیین آنها چه بوده است!؟
۳٫ پیاده سازی شاخص نگهداری و تعمیرات KPI در سازمان
ه طور کلی اصل پیاده سازی شاخص ها نت در سازمان بعد از دو مرحله قبلی به نیروی انسانی نت سازمان بر می گردد.که چقدر آنها به اهداف پیاده سازی شاخص های نت آشنا باشند و در ثبت سوابق و اطلاعات و داده های بهنگام تعمیراتی و نگهداری موظف باشند.بسیاری از سازمان ها با آنکه در مرحله طرح ریزی شاخص های نت تلاش خوبی کرده اند ولی در مرحله سوم بدلیل عوارضی که پیاده سازی شاخص در سازمان وجود داد به مشکل برمی خورند.
دانستن عارضه های معمول در این مرحله می تواند به شما در پیشگیری وقوع احتمالی آنها در آینده کمک کند:
- عدم آموزش کامل پرسنل نت سازمان بابت شاخص ها کلید عملکرد نت
- ناآگاهی و نا آشنائی پرسنل نت از نحوه جمع آوری ، فرمولاسیون محاسبه شاخص ها
- عدم دقت در ثبت و گردآوری داده های نگهداری و تعمیرات
- پراکندگی داده ها و اطلاعات و برداشت های متفاوت پرسنل نت از آنها
- عدم گزارش دهی و اطلاع رسانی مستمر و برنامه ریزی شده از نتایج و اطلاعات جمع آوری شده شاخص ها به پرسنل نت
برای آنکه بتوانید در سازمان شاخص ها نگهداری و تعمیرات را بخوبی پیاده سازی کنید باید مراحل زیر را مدنظر بگیرید:
- طرح ریزی کلاس آموزشی در خصوص شاخص ها و اهمیت آنها برای کل پرسنل نت و تولید
- تشریح اهداف پیاده سازی شاخص ها عملکردی نگهداری و تعمیرات در سازمان
- طرح ریزی سیستم گزارش سازی و اطلاع رسانی مستمر و بهنگام از وضعیت شاخص ها
- برگزاری جلسات برنامه ریزی شده برای تجزیه و تحلیل شاخص ها با کلیه پرسنل نت
- مشارکت پرسنل نت در بهبود شاخص ها و کسب پیشنهادات و نظرات آنها
- ترسیم نمودارهای مقایسه ای از وضعیت قبلی شاخص و فعلی شاخص و فاصله آنها از اهداف برنامه ریزی شده
- تعریف اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه مناسب برای بهبود شاخص های نت
- تصدیق و صحه گذاری نتایج اقدامات اصلاحی و استانداردسازی آنها برای فعالیتهای نت سازمان
لیست کامل از شاخص ها و گزارشات نگهداری و تعمیرات
بسیار عالی. ممنون میشم از دوستان اگر عزیزی در این زمینه و در پیاده سازی این شاخص ها بصورت عملی کار کرده به آدرس ذیل اطلاع رسانی کنه تا هم از تجربه و در صورت امکان از همکاری ایشان استفاده کنیم.mohammad.hedaryyy@gmail.com
محاسبه شاخصهاچگونه است
خوب بود
KPI و مباحث آن در همه ی زمینه ها خیلی مهمند و از جمله در زمینه ی نگهداری و تعمیرات. دوستان در کنار درسهای این سایت می توانند به کتاب ” شاخصهای کلیدی عملکرد” نوشته ی پارمنتر نیز مراجعه کنند، به تفاوتهای شاخصهای نتیجه، شاخصهای عملکرد و شاخصهای کلیدی عملکرد توجه نمایند تا از درسهای این سایت و استاد در این مورد بیشتر لذت ببرند.