شاخص‌های کلیدی عملکرد برای اندازه گیری روانکاری

اندازه گیری روانکاری برای بهبود و موفقیت اثربخشی روانکاری مهم است. اگرچه اهمیت و نقش شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPIها) در موفقیت برنامه روانکاری آشکار و بدیهی است، اما به همان اندازه تعریف بهترین معیارها برای ارزیابی وضعیت جاری برنامه و هدایت آن به سطح مورد نظر دشوار است.در ادامه به انتخاب شاخص‌های کلیدی عملکرد KPI های درست و اجرای موثر آنها می پردازیم.

شاخص‌ اندازه گیری روانکاری

یک رویکرد برای توسعه سیستم معیارها، تجسم برنامه از سطح بالا است. اهداف برنامه کدامند؟ تا جای ممکن آنها باید بصورت مشخص تعریف شوند و چارچوب زمانی را نیز داشته باشند. برای مثال، امتیاز ارزیابی روانکاری تا ۳۰ درجه طی دو سال باید بهبود یابد، نرخ خرابی بیرینگ ها تا x درصد طی سه سال کاهش یابد، اجرای برنامه آنالیز روغن تا ۱۰۰ درصد برای ماشین های حیاتی تا پایان سال انجام شود، یا lubrication room طی ۱۲ ماه باید ایجاد شود. برخی از این مثال ها مشخص تر از بقیه هستند، اما همه آنها به شروع کار برنامه مرتبطند. موضوعات عمومی عموما با اهداف ساده تر و صریح تری اجرا می شوند.

تنظیم چارچوب زمانی برای اطمینان از به نتیجه رسیدن برنامه ضروری است. زمان نه تنها باید واقع‌بینانه مبتنی بر منابع در دسترس باشد، بلکه به منظور دستیابی به نتایج مورد نظر در یک دوره زمانی منطقی باشد. سیستمی موثر از معیارها پایش خواهد کرد که آیا به اهداف برنامه رسیده ایم؟( اجرای KPI ها)، و حفظ داشته شده اند (برای KPI های پیوسته). این نوع معیارها حوزه هایی که به خوبی در حال اجرا هستند را شناسایی می کنند، چه مواردی به توجه بیشتری نیاز دارند؟ و آنهایی که کمک می کنند تا امتیازات استراتژی انتخاب شده تخمین زده شود.

شاخص‌های کلیدی عملکرد KPI های دائمی و موقتی

شاخص‌های کلیدی عملکرد KPI های اندازه گیری روانکاری موقتی به دوره های اجرایی یا گذرا اشاره می کنند. آنها هنگام پروژه یا هرگونه تغییر مرتبط با اهداف گذرای در حال انجام باید استفاده شوند. مثال‌هایی از این نوع اهداف و KPIها در جدول زیر نشان داده می‌شوند.

چارت زیر معیار اجرایی مورد استفاده به عنوان یک شاخص برای مانیتورینگ و گزارش دهی موفقیت یک برنامه روانکاری را نشان می‌دهد.

شاخص‌های کلیدی عملکرد KPI های دائمی اندازه گیری روانکاری فرآیندها، وظایف، روتین ها یا شرایطی که تاکنون اجرا شده اند را پایش یا گزارش می‌کنند و انتظار می رود برای مدت طولانی ثابت باشند. در ادامه بیشتر به معیارهای دائمی می پردازیم.

شاخص‌های کلیدی عملکرد KPI های خاص و عمومی

ممکن است برای هر هدفی بیش از یک KPI داشته باشیم. علاوه بر آن، اهداف خاص می توانند بخشی از یک هدف بیشتر عمومی باشند، KPI های عمومی نیز می توانند ترکیبی از چند معیار بیشتر خاص باشند.

شاخص‌های کلیدی عملکرد KPI های ماکرو و میکرو

این KPIها گونه‌ای از KPI های خاص و عمومی هستند. یک شاخص میکرو می‌تواند به شکل های مختلفی  طبقه بندی شود مثلا با ماشین، بصورت انفرادی، وظیفه و غیره. از طرف دیگر، یک KPI ماکرو می‌تواند خلاصه‌ای باشد از شاخص های میکرو مختلف که در یک معیار عمومی خلاصه شوند.

به عنوان مثال باید یک شاخص میکرویی باشد تا تعیین شود آیا سطح آلایندگی ذرات در یک سیستم هیدرولیک در محدوده هدف قرار دارد. پاسخ یا شاخص به ساده گی بله و خیر است. شاخص ماکرو درصد کلی سیستم های هیدرولیکی است که سطح تمیزی شان با هدف در تقابل است.

یک KPI عمومی‌تر یکسان درصد کلی ماشین ها، شامل کمپرسورها، گیربکس ها، و غیره می‌تواند باشد که با سطح تمیزی مورد نظر در تضاد هستند.

شاخص‌های کلیدی عملکرد KPI های تقدم و تاخر (Leading vs. Lagging KPIs)

پیش بینی باران آنگاه فروش چتر، پیش بینی هواشناسی یک شاخص تقدم است

تعداد تصادفات آنگاه آموزش ایمنی- کاهش تصادفات یک شاخص تاخر است.

شاخص‌های تاخر اتفاقاتی که به عنوان حاصل یک فرآیند یا نتیجه کارهاست را مانیتور می کنند. آنها ممکن است نت اصلاحی یا عکس العملی را در نظر بگیرند. مثال هایی از این نوع KPI عبارتند از: تعداد گزارش‌های آنالیز روغن با شرایط غیرعادی، تعداد آموزش‌های انفرادی خاص مورد نیاز، درصد ماشین‌های با ارتعاش غیرعادی و غیره.

شاخص‌های تقدم روی پیش بینی خرابی‌های احتمالی یا عدم تطابق ها متمرکز هستند و هشدار می‌دهند که چه زمانی کاری باید صورت گیرد. این KPI ها ممکن است نتایج آنالیز روغن روانکارهای ورودی، حالت‌های خرابی و آنالیز آثار (FMEA) ماشین های جدیدی که باید نصب شوند، اطلاعات آنالیز روغن روی احتمال وارنیش روغن، و غیره را گزارش دهند.

معیارهای چرخه عمر اندازه گیری روانکاری

برای گزارش کاملی از وضعیت برنامه روانکاری، سیستمی جامع از KPI ها ضروری خواهد بود تا عناصر مختلف پایش شوند.

یک روش خوب این است که چرخه عمر روانکار، خارج از ماشین را در نظر بگیریم، شامل انتخاب روانکار، دریافت و انبارش، جابجایی و کاربرد، کنترل آلودگی، آنالیز روغن، دفع و الزامات ایمنی.

انتخاب روانکار

انتخاب روانکار مواردی چون استراتژی و کارهای اجرا شده برای انتخاب روانکار، تعریف خصوصیات و عملکرد آن، فرآیندهای شناسایی و خرید، به همین ترتیب ارزیابی فروشنده را در برمی گیرد. مثال‌هایی از این معیارها عبارتند از مطلوبیت کیفیت روانکار هنگام دریافت، اجرای سیستم شناسایی روانکار[۱] (LIS) و مشخصات روانکار، مطلوبیت سرویس های فنی در مقابل اهداف، و تعداد نفرات دارای مدرک سطح[۲] II (MLT) که در تصمیم سازی مشارکت می کنند.

دریافت و انبارداری

این بخش فرآیندها و وظایف مربوط به کنترل دریافت روانکار، شرایط انبارداری و انبار گردانی را در بر می‌گیرد. KPI های دریافت و انبارداری باید به همان اندازه روانکارها و اجرای کد LIS، روی مطلوبیت برنامه کنترل کیفیت، و طرح آموزشی برای نفرات، تمرکز داشته باشد.

مثال هایی از این معیارها عبارتند از نتایج کنترل کیفیت روانکار دریافتی، تکمیل برنامه اصلاحlube room  و تعداد حوادث ایمنی ( حادثه و شبه حادثه) حاصل از فعالیت های روانکاری.

شاخص‌های عملکردی که باعث خواهند شد اندازه‌گیری برای شناسایی حوزه‌های بهبود و کمک در رسیدن به عناصر کلیدی دریافت و انبار روانکار می کنند.

جابجایی و بکارگیری

جابجایی و بکارگیری روانکار ممکن است از بزرگترین عناصر سیستم باشد، چرا که آنها همه فعالیت‌های برنامه را در برمی‌گیرند، نظیر روش‌های اجرایی و PMها، به همین ترتیب انتقال روانکار و وظایف مدیریتی برای ماشین های در سرویس.

این KPI ها باید روی اثر بخشی برنامه روانکاری متمرکز شوند. برخی مثال ها عبارتند از انطباق روانکاری و روش اجرایی بازرسی با روشی زمانبندی شده، در دسترس نبودن و ساعت‌های اتلاف تولید مرتبط با وظایف روانکاری، انطباق تکنسین‌های روانکاری و اپراتورها با آموزش و گواهینامه، مصرف کلی فیلتر با نوع، و تعداد شرایط غیر عادی کشف شده با بازرسی روانکار.

کنترل آلاینده

KPIهای کنترل آلودگی از مهمترین معیارها برای برتری روانکاری به حساب می آیند. آنها باید روی استراتژی اجرای شده برای دور نگه داشتن آلودگی از ماشین های در سرویس متمرکز باشد.

مثال‌هایی از این KPI  عبارتند از: مطلوبیت هدف تمیزی با نوع ماشین، مطلوبیت حد رطوبت با نوع ماشین، مطلوبیت حد دما با نوع ماشین، مطلوبیت حدود وارنیش احتمالی با نوع ماشین، و پیشرفت اجرای تغییرات ماشین و دیگر فعالیت ها برای کنترل سطوح آلودگی در روغن مصرفی.

آنالیز روانکار

KPIهای آنالیز روانکار کمک می کنند اثر بخشی فعالیت‌های پایش وضعیت را مشخص کنیم. این معیارها با مدیریت برنامه آنالیز روغن و زمان ارسال به آزمایشگاه مربوط هستند. شاخص‌های مرتبط با اجرای برنامه نیز باید بکار گرفته شوند، نظیر اندازه گیری پیشرفت در نصب نقاط نمونه برداری.

این نوع KPIهای موقتی را می‌توان پس از تکمیل مرحله اجرا، حذف کرد. دیگر مثال‌ها عبارتند از زمان چرخش آزمایشگاه، زمان سیکل نمونه گیری تا گزارش دهی، درصد نتایج غیرعادی در برنامه آنالیز روغن، و نسبت مهندسین و تکنسین های مجاز در مقابل تعداد کل مهندسین و تکنسین ها.

مدیریت نشتی، سرریز و امحا روانکار

این معیارها به همه فرآیندهای مورد استفاده برای اطمینان از امحا صحیح روانکارها و مواد آلوده ارتباط دارد. آنها همچنین روی مدیریت سرریز و نشت روانکار تمرکز می کنند.

مثال‌هایی از آن عبارتند از درصد روانکارهای امحا شده نسبت به روانکارهای خریداری شده، میزان مواد آلوده به روانکار امحا شده، مصرف مواد آلوده به سریز، حجم یا هزینه نشتی‌های روانکار، و انطباق با برنامه آموزشی امحا زیست محیطی.

نکات اجرایی

وقتی KPIها را اجرا می‌کنید، مطمئن شوید اهداف مطابق با شرایط جاری برنامه‌تان تنظیم شده باشند. منتظر نمانید تا برنامه روانکاری کلاس جهانی داشته باشد آنگاه مانیتورینگ را آغاز کنید. اهداف ممکن است دائمی یا موقتی باشند، اما باید مربوط به برنامه تان باشند.

با شاخص‌های کمی شروع کنید که بتوانید بصورت پایدار و مطمئن و منطقی آنها را اندازه‌گیری کنید. مسئولیت KPI ها را در سازمان تان تعریف کنید و بدون تناقض این معیارها را با تیم تان در میان بگذارید تا اطمینان و اعتماد ایجاد شود.

همه شاخص‌ها باید بصورت متناوب بازبینی شوند. وقتی معیاری ارزشی ایجاد نمی‌کند یا نتایجش ناسازگارند، ممکن است نیاز باشد مجددا تعریف شود یا جایگزین شود.

KPI ها برای پایش وضعیت برنامه روانکاری‌تان حیاتی هستند. آنها باعث خواهند شد اقدامات اصلاحی اتخاذ کنید و استراتژی‌های بهبود تعریف کنید. در نظر داشته باشید آنها کمک می‌کنند تا تصمیمات بهتری بگیرید که می‌توانند شما را به برنامه موفق تری راهنمایی کنند.

Alejandro Meza

مشاور فنی ارشد شرکت Noria

اگر در زمینه روانکاری و سیستم های هیدرولیک نیاز به دانش بیشتری برای مدیریت و فعالیت های نگهداری پیشگیرانه سیستم های هیدرولیک دارید کتاب پیشگیری از خرابی‌های سیستم هیدرولیک نوشته کیسی برندن که ترجمه شده است را توصیه می کنیم تهیه فرمایید.

دوره آموزش پایش وضعیت آنالیز روغن Oil Analysis